شاتره

توضیحات

شاه تره که در زبان عام به آن شاتره می‌گویند، گیاهی از خانواده خشخاش (Papaveraceae) با رشد یک‌ساله است که به شکل درختچه‌ای کم‌پشت و با برگ‌های خاکستری و نوک‌تیز رشد می‌کند. از قسمت‌هایی از گیاه شاتره که در بالای سطح زمین رشد می‌کنند برای تهیه دارو استفاده می‌شود. خرافه‌پرستان در دوران باستان، شاتره را دارای قدرت جادویی می‌دانستند؛ به این صورت که این گیاه را در آتش می‌سوزاندند تا دود گیاه، از آن‌ها در مقابل جادو محافظت کرده و ارواح شیطانی را از بدن خارج کند.

نام علمی گیاه شاتره در زبان لاتین Fumaria Officinalis است و در زبان یونانی نیز به آن Kapnos می‌گویند. گیاه شاتره از فاصله دور ممکن است شبیه دود به نظر برسد، به همین دلیل از اوایل قرن سیزدهم به آن نام Earth Smoke (دود زمین) را نسبت داده‌اند. نام‌های مختلف دیگری که به شاتره نسبت‌داده‌شده است عبارت‌اند از: Common fumitory، Vapor، Wax Dolls، Beggary،Hedge Fumitory ،Fumus .

گیاه شاتره در مناطق مدیترانه‌ای، آفریقای شمالی، اروپا و سیبری زاده و سپس وارد آمریکای جنوبی و آمریکای شمالی شده و در نهایت در چین، کانادا، آفریقای جنوبی، ایالات متحده و استرالیا نیز بومی شده است. در ایران نیز شاتره اغلب در دامنه‌های زاگرس مخصوصاً در دشت‌های اقلید فارس، بیجار کردستان و کوه سرخ خراسان رضوی یافت می‌شود. جالب است بدانید که شاتره در بسیاری از کشورها مانند فرانسه، ایتالیا، آلمان و… به‌عنوان علف هرز در نظر گرفته می‌شود.

خواص

این گیاه برای التهاب ملتحمه (نوعی بیماری چشمی) و مشکلات پوستی مانند جوش و آکنه، راش، خارش ناشی از بیماری کبدی و اگزمای مزمن مفید است.

شاتره برای بهبود بیماری‌های مربوط به کیسه صفرا، مجاری صفراوی (مانند قولنج صفراوی)، کبد و دستگاه گوارش و همچنین پاک‌سازی کلیه‌ها مؤثر است و عملکرد هر یک از این ارگان‌ها را نیز تقویت می‌کند.

از گیاه شاتره برای درمان سیستیت، یبوست، روماتیسم، عفونت، زردی، میگرن، اسکوربوت (بیماری ناشی از کمبود ویتامین ث)، آرتروز و تصلب شرایین در طب عامیانه استفاده می‌شود.

شاتره دارای خاصیت پاک‌سازی و تصفیه‌کنندگی خون است.

ازآنجاکه شاتره ادرارآور است، برای تحریک تعریق استفاده می‌شود.

دم‌نوش شاتره، ماهیچه‌های صاف روده را تحریک می‌کند و انگل‌های روده را از بین می‌برد.

باعث تقویت مچ دست می‌شود.

ازآنجاکه شاتره دارای اثر ضد اسپاسم است، به عادی‌سازی جریان صفرا کمک می‌کند.

برخی مطالعات نشان داده‌اند که شاتره ملین بوده و باعث کاهش فشارخون می‌شود.

از شاتره به‌عنوان یک ماده مقوی در افزایش اشتها استفاده می‌شود.

با افزودن گیاه شاتره خشک شده به آب حمام می‌توان بیماری بواسیر را بهبود داد.

ترکیبی از برگ‌های گیاه شاتره و گردو برای درمان بریدگی، زخم و خراش مفید هستند.